Τρεις λόγοι για να πείτε την αλήθεια στα παιδιά σας σχετικά με τον Άγιο Βασίλη
Λόγος 1ος: Υποστηρίζοντας τον μύθο για τον Άγιο Βασίλη, οδηγείτε τα παιδιά σε μια παγίδα. Οι έρευνες μάς λένε πως παύουν να πιστεύουν σε αυτό τον μύθο μέχρι την ηλικία των επτά και πως την στιγμή της συνειδητοποίησης, το παιδί βιώνει έντονη απογοήτευση. Η συναισθηματική επένδυση στο «πνεύμα των Χριστουγέννων» και στο ιπτάμενο έλκηθρο είναι μεγάλη και ενισχύεται έντονα από ταινίες, τραγούδια και, φυσικά, την επιβεβαίωση των γονιών, οι οποίοι πολλές φορές φτάνουν στο σημείο να αναπαραστήσουν την ιστορία φορώντας κόκκινες στολές και λευκές γενειάδες.
Λόγος 2ος: Χάνετε την εμπιστοσύνη τους. Τα παιδιά στηρίζονται στους ενήλικες και ιδιαίτερα στους γονείς τους, ως πηγή πληροφόρησης της αλήθειας. Μεγαλώνοντας αρχίζουν να αμφισβητούν και να βάζουν στην σειρά τα κομμάτια της ιστορίας, για να ανακαλύψουν ότι έχει πολλά κενά κι άλλα τόσα αναπάντητα ερωτήματα.
Αναπόφευκτα κάποια στιγμή καταλήγουν στο συμπέρασμα πως πρόκειται περί μύθου και η στιγμή της απογοήτευσης συμπέφτει με μια ακόμη δυσάρεστη ανακάλυψη: ότι τόσο καιρό, οι γονείς τους έλεγαν ψέματα. Κι αν τους έχουν πει ψέματα γι’ αυτό, ποιος ξέρει για τι άλλο. Κι αν δεν μπορεί κανείς να εμπιστευτεί ούτε τους γονείς του, τότε ποιον να εμπιστευτεί;
Λόγος 3ος: Ο συγκεκριμένος μύθος δεν έχει και τα καλύτερα διδάγματα. Η ιδέα πως η συμπεριφορά αξιολογείται από κάποια ανώτερη δύναμη συναντάται σε πολλές θρησκείες βέβαια, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι λειτουργική από άποψη ψυχολογικής ανάπτυξης και ηθικής ανάπτυξης. Ειδικά ο μύθος του Άγιου Βασίλη περνάει το μήνυμα πως η καλή διαγωγή επιβραβεύεται με υλικά αγαθά και η κακή διαγωγή τιμωρείται με την στέρησή τους.
Τα μικρά παιδιά έχουν από μόνα τους ζωηρή φαντασία. Είναι αναμενόμενο και υγιές να πλάθουν ιστορίες για ξωτικά, νεράιδες και μαγικά πλάσματα. Όταν όμως στρέφονται προς τους γονείς τους και ρωτούν να μάθουν την αλήθεια, περιμένουν να την ακούσουν. Μιλήστε στα παιδιά σας για τον Άγιο Βασίλη, αλλά ως ένα μύθο, όχι σαν να είναι πραγματικός. Διηγηθείτε τους την αληθινή ιστορία, εκείνη του αγίου Νικολάου και πως από στόμα σε στόμα, από χώρα σε χώρα, η ιστορία αυτή άλλαξε και εξελίχθηκε, μέχρι η coca cola να ντύσει αυτή την πολυταξιδεμένη μορφή στην κόκκινη στολή που όλοι γνωρίζουμε.
Δεν είναι δύσκολο, μια μικρή έρευνα στο διαδίκτυο χρειάζεται. Τονίστε τους πως αυτό που έχει σημασία είναι το πνεύμα αυτής της φιγούρας, αυτά που συμβολίζει. Και ήταν τόσο σημαντικά, που τόσοι διαφορετικοί λαοί επανέλαβαν αυτή την ιστορία με τόσους διαφορετικούς τρόπους, μέχρι που δημιουργήθηκε ο μύθος του Άγιου Βασίλη, ο οποίος μοιράζει δώρα. Κι αν σας φαίνεται πιο εύκολο να τους αφήσετε να πιστεύουν το ψέμα ή να το ενισχύσετε, ξανασκεφτείτε το. Έτσι κι αλλιώς, δεν μπορείτε να κρυφτείτε για πολύ από ένα παιδί.
Στεφανία Καρκαμάνη