Η έννοια της παιδικής κακοποίησης
Η λέξη κακοποίηση γεννά πολλές εικόνες πόνου, φόβου και απόγνωσης σε όλους μας.
Δεν μπορούμε να φανταστούμε ότι μπορεί να κάνουμε κακό σκόπιμα στους αγαπημένους μας ανθρώπους, να τους βλάψουμε ηθελημένα με οποιονδήποτε τρόπο. Σκεφτείτε πόσο πιο δύσκολο είναι λοιπόν να διανοηθούμε, να διαμαρτυρηθούμε και να μιλήσουμε σε περιπτώσεις που ένα παιδί, μια τόσο εύθραυστη ψυχή βιώνει τόσο μεγάλη οδύνη από ανθρώπους που εκμεταλλεύονται τη δύναμη και την εξουσία τους. Η θεωρητική ευαισθησία μας σε ένα τέτοιο σοβαρό ζήτημα όμως κάθε άλλο παρά συνάδει με το τι πραγματικά κάνουμε για αυτό.
Τι είναι η παιδική κακοποίηση;
Παιδική κακοποίηση είναι κάθε πράξη ή σειρά πράξεων η οποία έχει ως αποτέλεσμα τη βλάβη ή το ενδεχόμενο βλάβης σε ένα παιδί. Διακρίνεται στις εξής κατηγορίες;
- Σεξουαλική (χάδια, ανεπιθύμητη συνουσία, σεξουαλική παρενόχληση κ.ά),
- συναισθηματική/ ψυχολογική (ταπείνωση, λεκτικές απειλές κ.ά),
- σωματική (χτύπημα, χαστούκι, γρονθοκοπήματα, εκσφενδονισμός αντικειμένων κ.ά) και
- αμέλεια/παραμέληση (π.χ. εγκατάλειψη).
Οι περισσότεροι δράστες βρίσκονται συνήθως στο στενό οικογενειακό ή συγγενικό περιβάλλον του παιδιού, σε αντίθεση με την άποψη ότι στην πλειοψηφία είναι κάποιος εντελώς άγνωστος. Με πρόφαση κάποια εξαγορά στο παιδί (π.χ. Κάνε αυτό και θα σου δώσω αυτό το δώρο) ή απειλής για τη σωματική ακεραιότητα του ίδιου και της οικογένειάς του (π.χ. Αν δεν κάνεις όπως σου είπα, θα κάνω κακό στους γονείς σου) ,παραπλανούν το παιδί και προβαίνουν σε ασελγείς πράξεις.
Έρευνες σχετικά με την παιδική κακοποίηση
Είναι γεγονός ότι έχουν πραγματοποιηθεί πολλές έρευνες σχετικά με την παιδική κακοποίηση, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Τα ποσοστά που προκύπτουν κάθε άλλο παρά ελπιδοφόρα μοιάζουν. Παρόλα αυτά, πρόκειται για ένα θέμα το οποίο εξακολουθεί να είναι ταμπού σε πολλές κοινωνίες και συνεπακόλουθα τα ποσοστά δεν μπορούν σε όλες τις περιπτώσεις να αντανακλούν την πραγματικότητα.
Πολλές φορές επίσης τέτοιου είδους περιστατικά εντοπίζονται αλλά αποσιωπούνται προτού φτάσουν στα χέρια της αστυνομίας ή της αρμόδιας υπηρεσίας. Είναι λοιπόν απαραίτητο να έχουμε πάντα υπόψιν μας τους σκοτεινούς αριθμούς και τα περιστατικά που δεν καταγγέλονται ποτέ μιλώντας για ένα τόσο σοβαρό θέμα.
Σύμφωνα με τον οργανισμό International Center for Missing and Exploited Children,
- 2 εκατομμύρια παιδιά το χρόνο έρχονται αντιμέτωπα με την σεξουαλική κακοποίηση σε παγκόσμιο επίπεδο
- 1 στα 10 παιδιά κάτω των 18 ετών θα κακοποιηθούν σεξουαλικά σε διάστημα ενός χρόνου.
Οι συνέπειες της παιδικής κακοποίησης
Μιλώντας για τις συνέπειες της παιδικής κακοποίησης ο κατάλογος περιλαμβάνει δεκάδες επιπτώσεις τόσο στη σωματική και ψυχική υγεία και ισορροπία του παιδιού στο παρόν όσο και για στη λειτουργικότητά του και την ταυτότητά του ως ενήλικας στο μέλλον.
Η κακοποίηση δημιουργεί σοβαρότατα τραύματα τα οποία συνήθως αφήνουν το στίγμα τους για μια ζωή. Δυσκολίες στην προσαρμογή και στην καθημερινή ζωή, έλλειψη εμπιστοσύνης στον εαυτό του και στους άλλους και προβλήματα συμπεριφοράς είναι λίγα μόνο από τις συνέπειες πράξεων κακοποίησης σε βάρος ενός παιδιού που πρέπει να μας θορυβήσουν.
Το παιδί φοβάται για την ασφάλειά του, ενώ πολλές φορές μπορεί να διαγνωστεί με διαταραχή μετατραυματικού στρες. Επιπρόσθετα, είναι συχνή η υιοθέτηση μετέπειτα παραβατικών συμπεριφορών και εμπλοκή στα κυκλώματα της παρανομίας, των ναρκωτικών και της πορνείας, διαιωνίζοντας τον φαύλο κύκλο αυτοκαταστροφής και τραυματισμού. Παρόλα αυτά, χρειάζεται να έχουμε πάντοτε στο μυαλό μας ότι η βαρύτητα των επιπτώσεων αυτών διαφέρει από παιδί σε παιδί. Οι λεπτομερείς συνθήκες κακοποίησης αλλά και προσωπικά χαρακτηριστικά του παιδιού (π.χ. ανθεκτικότητα) εμποδίζουν από το να ομαδοποιούμε καταστάσεις και να συγκρίνουμε. Κάθε περίπτωση είναι ιδιαίτερη και μοναδική.
Ποια είναι τα σημάδια της παιδικής κακοποίησης;
Εάν υποψιαζόμαστε ότι κάποιο παιδί του στενού ή ευρύτερου περιβάλλοντος υφίσταται ή έχει υποστεί κακοποίηση υπάρχουν κάποια σημάδια τα οποία οφείλουμε να προσέξουμε και τα οποία ίσως μας δώσουν μια απάντηση.
Ξαφνικές αλλαγές στη διάθεση και τη συμπεριφορά του παιδιού, φοβίες που πριν δεν είχε και παλινδρομήσεις σε προηγούμενες φάσεις της ζωής του μπορεί να μας βάλουν σε σκέψεις ότι κάτι ανησυχητικό του έχει συμβεί.
Τα κακοποιημένα παιδιά πολύ δύσκολα θα συζητήσουν για το εν λόγω θέμα για διάφορους λόγους (φόβος ότι θα πάθουν κακό, ότι δεν θα τους πιστέψουν κ.ά.) και υποφέρουν από ενοχές ότι αυτά ευθύνονται για αυτό που τους συνέβη.
Τέλος, μεγάλη προσοχή πρέπει να δοθεί στα υψηλά επίπεδα άγχους και σε προβλήματα με τον ύπνο και τη διατροφή του παιδιού. Σε κάθε περίπτωση οφείλουμε να διατηρούμε όλες μας τις αισθήσεις ακέραιες και να παρατηρούμε με αντικειμενικό και υπεύθυνο τρόπο. Το θέμα της κακοποίησης αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και είναι ανάγκη να αφιερώνουμε τη δέουσα προσοχή και να μην εθελοτυφλούμε.
Αφήστε μια απάντηση